Schooltijden en extra vrije dagen op School

 (Studiedagen & Margedagen uitgelegd)

Ouders willen duidelijkheid: wanneer moet mijn kind op school zijn, en wanneer is hij of zij vrij? Naast de officiële schoolvakanties hebben leerlingen in Nederland namelijk ook te maken met studiedagen, margedagen, roostervrije dagen en soms zelfs aangepaste schooltijden. In deze uitgebreide gids lees je precies hoe schooltijden in Nederland zijn geregeld, wat extra vrije dagen zijn, hoe ze worden ingepland én waar je als ouder op moet letten bij het plannen van vakanties of werk.

Wat zijn de standaard schooltijden in Nederland?

De schooltijden in het basisonderwijs zijn niet landelijk vastgelegd, maar scholen moeten zich wel houden aan een wettelijk minimum aan onderwijstijd. In het basisonderwijs geldt:

• Kinderen moeten in acht schooljaren minimaal 7.520 uur les krijgen.

Gemiddeld komt dit neer op ongeveer 940 lesuren per schooljaar. Scholen bepalen zelf hoe zij de week indelen, zolang ze aan deze urennorm voldoen. Daardoor kunnen schooltijden per school flink verschillen.

Meest voorkomende schoolroosters:

• Traditioneel rooster: Maandag t/m vrijdag van ± 8:30 tot 12:00 en 13:00 tot 15:15 uur. Woensdagmiddag vaak vrij.
• Continurooster: Leerlingen blijven tussen de middag op school en lunchen gezamenlijk. Lesdag is vaak van 8:30 tot 14:15 uur.
• 5-gelijke-dagenmodel: Iedere schooldag heeft dezelfde tijden (bijv. 8:30 tot 14:00). Geen onderbreking tussen ochtend en middag.

Scholen moeten ouders tijdig informeren over de gekozen schooltijden, eventuele wijzigingen en de pauze-indeling. Ouders kunnen via de medezeggenschapsraad (MR) inspraak hebben op het schooltijdenbeleid.

Wat zijn studiedagen op school?

Een studiedag is een dag waarop de leraren en schoolteams tijd vrijmaken voor nascholing, training of onderlinge afstemming. Leerlingen zijn op deze dagen vrij van school.

Belangrijke kenmerken van studiedagen:

• Worden vooraf ingepland in het jaarrooster.
• Meestal verspreid over het jaar (1 à 2 per kwartaal).
• Worden vaak aansluitend gepland op vakanties of weekenden.
• Kunnen per school verschillen.

Volgens de richtlijnen van het ministerie van OCW mogen scholen jaarlijks maximaal 7 dagen zelf vrij inplannen, buiten de reguliere vakanties. Deze dagen worden vaak ingezet als studiedagen.

Studiedagen zijn bedoeld om de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren. Docenten volgen dan bijscholing of werken aan onderwijsvernieuwing.

Voor ouders is het belangrijk om deze dagen goed in de agenda te noteren, zodat er tijdig opvang geregeld kan worden.

Wat zijn margedagen of roostervrije dagen?

Naast studiedagen plannen veel scholen ook zogeheten margedagen of roostervrije dagen in. Dit zijn dagen waarop leerlingen geen les hebben, maar het personeel wél aanwezig is. De school gebruikt deze tijd bijvoorbeeld voor:

• Rapportvergaderingen.
• Administratieve taken.
• Voorbereidingen van nieuwe lesperiodes.
• Teamoverleggen of oudergesprekken.

Margedagen = studiedagen?

De termen margedag, roostervrije dag en studiedag worden soms door elkaar gebruikt, maar ze verwijzen niet altijd naar exact hetzelfde. In de praktijk worden ze vaak samengevoegd onder ‘extra vrije dagen’. Voor ouders maakt het verschil weinig uit: hun kind is op deze dagen vrij.

Veelgestelde vragen over margedagen:

• Hoeveel margedagen mogen er zijn? Maximaal 7 per schooljaar. Deze tellen samen met eventuele studiedagen als extra vrije dagen buiten de vakanties.
• Wanneer zijn margedagen meestal? Vaak op vrijdagen of maandagen, aansluitend op een vakantie of feestdag (zoals Hemelvaart). Soms op rapportdagen.
• Moet de school margedagen vooraf aankondigen? Ja, scholen zijn verplicht om aan het begin van het schooljaar een volledig vakantierooster én overzicht van extra vrije dagen te publiceren. Dit gebeurt vaak in de schoolgids en op de website van de school.

Overige vrije dagen buiten de schoolvakanties

Nationale feestdagen waarop scholen gesloten zijn:

• Nieuwjaarsdag (1 januari)
• Goede Vrijdag (vrijdag voor Pasen) – meestal vrij, niet verplicht
• Tweede Paasdag (maandag na Pasen)
• Koningsdag (27 april)
• Bevrijdingsdag (5 mei – eens per 5 jaar verplicht vrij)
• Hemelvaartsdag (datum verschilt – donderdag)
• Tweede Pinksterdag (maandag na Pinksteren)
• Eerste en Tweede Kerstdag (25 en 26 december)

Veel scholen zijn daarnaast ook vrij op de vrijdag na Hemelvaart en rond feestdagen zoals Koningsdag of Bevrijdingsdag, zelfs als dat niet verplicht is.

Lokaal vrije dagen:

Sommige scholen plannen vrije dagen rondom lokale tradities, zoals:

• Carnaval (met name in Zuid-Nederland)
• Jaarmarkten of dorpsfeesten
• Regionale studiedagen binnen een samenwerkingsverband van scholen

Deze dagen worden tijdig gecommuniceerd door de school en vallen binnen het maximum van 7 extra vrije dagen.

Hoe weet ik wanneer mijn kind vrij is?

Elke school stelt een jaarplanning of schoolkalender op waarin alle schooldagen, vakanties en vrije dagen zijn opgenomen. Deze wordt uiterlijk aan het begin van het schooljaar gedeeld met ouders.

Tip: noteer alle data in je eigen (digitale) agenda of download het jaarrooster van de school. Bij sommige scholen kun je ook een iCal- of Google Agenda-bestand downloaden waarmee alle data automatisch worden gesynchroniseerd.

Let op: extra vrije dagen verschillen per school. Vergelijk roosters dus niet zomaar met andere scholen in de buurt!

Praktische tips voor ouders

• Opvang regelen: Vraag op tijd verlof of regel opvang op studiedagen. Sommige BSO’s bieden opvang tijdens margedagen.
• Lang weekend plannen: Check of margedagen gekoppeld zijn aan een vrijdag of maandag. Dat biedt kansen voor een voordelig weekendje weg.
• Gebruik schoolapps: Veel scholen werken met apps (zoals Parro of Social Schools) waarop alle data overzichtelijk staan.
• Stel herinneringen in: Plan herinneringen voor vrije dagen, zodat je niet onverwacht voor verrassingen komt te staan.