Nee, Schotland is geen onderdeel meer van de Europese Unie (EU) sinds het Verenigd Koninkrijk (VK), inclusief Schotland, officieel de EU verliet op 31 januari 2020 (Brexit).
Vanaf 1 januari 2021 viel ook de overgangsregeling weg en kwam er een definitieve nieuwe handelsrelatie tussen de EU en het VK. Dit betekent dat reizen naar Schotland voor EU-reizigers nu dezelfde regels volgt als voor andere niet-EU landen zoals Noorwegen of Zwitserland.
Concreet gezien kunnen toeristen vanuit Nederland of België nog steeds zonder visum naar Schotland reizen voor korte vakanties van maximaal 6 maanden, maar een geldig paspoort is verplicht; alleen een ID-kaart is niet meer geldig voor toegang.
Gevolgen voor reizigers naar Schotland
- Toeristen dienen sinds 1 oktober 2021 verplicht een paspoort mee te nemen in plaats van enkel een identiteitskaart.
- Roamingkosten voor mobiel internet en bellen kunnen teruggekeerd zijn, afhankelijk van jouw telecomprovider. Bijvoorbeeld: KPN biedt anno 2023 nog steeds roaming aan zonder extra kosten in het Verenigd Koninkrijk,terwijl bij T-Mobile prepaid-gebruikers €2,50 per 100 MB extra betalen voor internetgebruik in het VK.
- Er bestaan momenteel beperkingen op belastingvrij invoeren van goederen: reizigers mogen maximaal EUR 430 aan goederen belastingvrij invoeren naar de EU vanuit het VK (inclusief schotland).
Concreet prijsvoorbeeld van reizen sinds Brexit
Reisorganisaties zoals TUI en ANWB reizen blijven actieve rondreizen en stedentrips naar Schotland aanbieden. Voorbeeld: bij ANWB reizen bedraagt een complete 8-daagse georganiseerde groepsreis “Hooglanden & Edinburgh” vanaf Amsterdam circa €995 per persoon in 2023, vergelijkbaar met tarieven vóór Brexit.
Echter kunnen individuele boekingen buiten georganiseerde pakketten duurder uitvallen vanwege gewijzigde roamingkosten en wisselkoersen. Bijvoorbeeld kostte een gemiddeld hotel in Edinburgh in augustus 2019 ongeveer €120 per nacht, tegenover ongeveer €150 per nacht in augustus 2023 wegens de Britse inflatie en koersschommelingen van het Britse pond (£).
Impact op betalingsverkeer en valuta
In Schotland is het toepassen van britse ponden (£GBP) gebruikelijk, met wisselkoersen die fluctueren sinds Brexit. Bijvoorbeeld stond de wisselkoers eind december 2019 op circa €1,17 per Britse pond tegenover €1,14 per pond eind augustus 2023 (bron: XE Currency Converter).
- Bankpassen van Nederlandse en Belgische banken blijven doorgaans werken, maar banken zoals ABN AMRO en ING rekenen vaak kosten tussen €2,25 en €4,50 per geldopname bij Schotse geldautomaten van banken zoals Bank of Scotland en royal Bank of Scotland.
- Creditcards zoals VISA en Mastercard worden breed geaccepteerd; informeer bij je eigen aanbieder over extra transactiekosten, die gemiddeld 1,5% tot 2,5% bedragen per betaling.
Tabel concreet voorbeeld EU-lidstaat vs. Schotland
| Dienst/product | Schotland (VK, niet-EU) | Ierland (EU) |
|---|---|---|
| Roamingkosten mobiel (KPN) 2023 |
Geen extra kosten (nog steeds EU-voorwaarden bij KPN) | Geen extra kosten in EU |
| Geldopnamekosten met ABN AMRO-betaalpas (per transactie) | €2,25 buiten Eurozone | Geen extra kosten binnen EU-Eurozone |
| Invoer van goederen belastingvrij naar NL | Maximaal €430 belastingvrij | Geen limiet binnen EU |
Samenvatting en vakantieplanning
Schotland behoort sinds Brexit niet meer tot de Europese Unie; daarom gelden er sinds 2021 andere regels voor EU-toeristen wat betreft paspoortvereisten, roamingkosten, betaalverkeer, valuta en belastingvrije invoer. toch blijft Schotland populair tijdens schoolvakanties zoals herfst-, mei- en zomervakantie; het is raadzaam om vroegtijdig te boeken vanwege prijsstijgingen en valuta-schommelingen.
Plan je vakantie goed vooruit en houd rekening met extra kosten voor roaming, betalingsverkeer en invoerrechten vergeleken met reizen naar EU-landen zoals Ierland of Duitsland.